VERSLAG VAN HET OPTREDEN VAN PIANIST KLAAS BAKKER OP 11 JANUARI JL. IN GEMEENSCHAPSHUIS DE BLAKER

 

De gast die we tijdens onze nieuwjaarsbijeenkomst ontvingen,  was een soort van oude bekende: pianist Klaas Bakker. Twee keer eerder was hij bij ons te gast, beide in De Posthoorn waar we lange tijd bijeen kwamen. De titels van die programma’s waren: Midwinter en De Blauwe Donau.

 

Ditmaal had zijn programma de mooie titel Mijn muziek smaakt naar kabeljauw meegekregen, een uitspraak ooit gedaan door componist Edvard Grieg vanwege het feit dat hij zijn muziek hoofdzakelijk gecomponeerd had in de Noorse kustplaats Bergen waar hij geboren en getogen was (1843-1907). Bergen was en is nog steeds een echte vissersplaats.

 

De aanleiding van dit programma heeft z’n oorsprong in de succesreeks van Lucinda Riley: de Zeven Zussen. Voor wie niet bekend is met deze boeken een kleine uitleg: de reeks bestaat uit 7 boeken, elk opgedragen aan een geadopteerde dochter van de (nooit ‘tot leven gewekte’) adoptievader: Pa Salt (een anagram van Atlas).  Deze 7 geadopteerde dochters zijn genoemd naar de sterrengroep ‘De Pleiades’. 

Hun achternaam is het anagram van Pleiades, namelijk d’ Aplièse.

 

Het tweede boek uit deze reeks gaat over Ally. Schrijfster Lucinda Riley heeft heel ingenieus deze Ally verweven met het leven en werk van de Noorse componist Edvard Grieg waardoor het heel aannemelijk wordt dat het hele verhaal echt gebeurd zou kunnen zijn. 

 

Lucinda Riley heeft een hele stamboom opgetuigd waar de hoofdrolspeelster Ally er één van is en als zij (Ally) erin duikt blijkt ook Grieg een belangrijke rol in het verleden van haar familie te hebben gespeeld en de indruk wordt zelfs gewekt dat er nog een kind zou zijn verwekt door Grieg bij één van haar voorouders. 

 

Klaas Bakker heeft -zou je kunnen zeggen- dit boek tot leven gewekt en het visueel gemaakt door middel van door hem zelf gemaakte filmpjes en foto’s van Bergen en dit alles verfraaid met muziek van Grieg die hij er zelf met zijn keyboard bij ten gehore bracht. 

Zo legde hij eigenlijk de nadruk op het leven en werk van Grieg. Hij vertelde dat deze componist van oorsprong Schots was en Greig heette. Na emigratie is de naam Greig in Grieg veranderd, omdat de Noren het zo uitspraken. 

Het was eigenlijk de bedoeling van Grieg geweest om dominee te worden, hij bleek echter uitzonderlijk muzikaal (moeder was  pianolerares) en op voorstel van dichter Olaf Bull vertrok hij naar Leipzig – dé muziekstad en tevens universiteitsstad -  voor een muzikale opleiding. Hij trouwde met zijn 24 jaar jongere nicht Nina Hagerup (1867-1907) die een verdienstelijk zangeres was. 

Naast oorspronkelijke filmbeelden van Grieg liet Klaas ons ook een filmpje met de krakkemikkige stem van Nina horen. Ze hadden samen één dochter, Alexandra, die helaas amper 1 jaar oud aan meningitis overleed. 

 

Klaas liet ons diverse werken van Grieg horen, een walsje, een wiegelied en muziek geïnspireerd op de natuur. Het belangrijkste werk van hem is echter Peer Gynt. Een drama geschreven door toneelschrijver Henrik Ibsen waarop Grieg de muziek geschreven heeft. 

Verder vertelde Klaas ons over een bootramp die op 20 april 1944 plaatsvond voor de kust van het plaatsje Bergen. Het betrof een Nederlandse boot (met de profetische naam De Voorbode) geladen met explosieven bedoeld om de Duitse bezetter te treffen. Het schip ontplofte echter en verwoestte daardoor een groot deel van Bergen.  Ook het geboortehuis van Grieg ging daarbij verloren.

 

Grieg had een slechte gezondheid wat hem steeds meer parten ging spelen. Hij liet in Bergen hoog boven op een rots die steil naar de fjord afhelt een groot landhuis bouwen genaamd Troldhaugen. 

Daar was het echtpaar Grieg vooral ’s zomers te vinden. ’s Winters waren hij en z’n vrouw meestal op reis.

Het is te bezichtigen als museum en het interieur is nog grotendeels hetzelfde gebleven. Ook zijn piano staat er nog met zijn pianokruk. Daar ligt een dik boek op omdat Grieg slechts

1.52 m. mat.  Hij schijnt niet erg gevonden te hebben dat hij zo klein was, maar er zijn desalniettemin vooral foto’s van hem beschikbaar waarop hij zittend te zien is.

Een weetje over Grieg is dat hij zéér veel last had van zenuwen en van ziekelijke heimwee.

Hij had altijd een kikkertje als amulet bij zich dat hij opwreef voordat hij het toneel opging in de hoop er kracht aan te kunnen ontlenen.

 

Klaas speelt nog een stuk met thema ‘heimwee’ met op de achtergrond Villa Troldhaugen en eindigt met Solveigs wiegelied uit Peer Gynt.

 

Het was een geslaagde middag, op een originele manier ingevuld door Klaas Bakker.

 

Ineke Badura

VERSLAG VAN EXCURSIE NAAR WAALWIJK EN BERLICUM 

 

Op 30 november vertrokken we naar Waalwijk voor een bezoek aan het schoenenmuseum. De bus was weer goed vol met vrolijke dames maar niet zo’n vrolijke chauffeur deze keer. Er kon geen lachje af. 

Bij het museum was er niet voor iedereen een halve zool bij de koffie, dus kregen we daarvoor in de plaats een halve snee krentenbrood. Om het goed te maken wel een tweede kopje koffie.

Omdat we geen gids hadden ingehuurd ging iedereen op eigen gelegenheid  het museum bekijken. 

 

Waalwijk is van oudsher dé schoenenstad en dus hoort hier ook het schoenenmuseum thuis.

Verdeeld over drie verdiepingen vind je het kenniscentrum en het museum met natuurlijk veel aandacht voor de Langstraatse leerlooierijgeschiedenis. 

Er worden workshops gegeven: bv. ‘pimp je sneaker’. En er zijn studenten aan het werk om nieuwe schoenen te ontwerpen.

 

Aan de hand van informatieborden wordt het hele proces van het maken van een schoen uitgelegd en het zou waarschijnlijk nog interessanter zijn om dit met een gids te gaan bekijken. 

Op de bovenste verdieping vind je ook nog een bibliotheek en kun je veel extreme schoenen bekijken van kunstenaars en muzikanten. (foto’s op internet)

Aansluitend aan het bezoek aan het museum wandelden we naar eetcafé City. Een ruimte special voor ons ingericht met een vriendelijke ober, die ons een heerlijke lunch serveerde.

Iedereen genoot van een kopje soep, brood met kroket en salade.

 

Toen naar Berlicum, waar we strikt op tijd aanwezig moesten zijn bij de Kamelenmelkerij. Nou we waren zeker op tijd, want we moesten wachten op degene die ons alles ging vertellen.

 

Het was werkelijk interessant om de geschiedeis van deze onderneming te zien en te horen. De melkerij is opgericht in 2006 en is de enige Kamelenmelkerij in Europa. Wij kregen een duidelijke uitleg a.d.h.v. beelden waarop allereerst ter sprake kwam dat de kamelen die wij zagen maar één bult hadden. Bij ons dromedaris genoemd. Onder de verzamelnaam kameel vallen ook alpaca’s en lama’s. 

Vervolgens hebben we kennisgemaakt met de kamelen en werden we rondgeleid langs de diverse afdelingen waar de kamelen verblijven. 

De jongen mogen een paar weken bij de moeder blijven maar worden daarna apart gezet. We hoorden een jong steeds hard roepen om zijn/haar moeder en dat was hartverscheurend. 

Na de rondleiding werd er nog koffie/thee geschonken met cake en was er mogelijkheid om nog een flesje kamelenmelk, -zeep of -knuffel te kopen.

 

Het was een volle, maar ook interessante dag.

Hélène Friebel

 

 

 

VERSLAG VAN DE LEZING OVER  "BEZIELDE DORPEN IN FRANKRIJK EN BELGIE" 

Gepresenteerd door Toon van Miert op 9 november 2022

 

Wat moeten we ons voorstellen bij "Bezielde dorpen" en de kunstenaars die daar naar toe trokken en daar woonden? Toon van Miert vertelde ons er alles van als geboren spreker en oud-onderwijsman. Al zijn vakanties waren met “kunst” gelardeerd.

Het begon zo rond 1850 dat de denkers en vrijbuiters naar het platte land trokken. In die tijd van industrialisatie wilden de kunstenaars weg uit de steden. De natuur was een aantrekkelijke omgeving voor kunstenaars met kleine dorpen, bossen, vennen en slechts enkele huizen.

Barbizon was zo’n dorp met slechts enkele huizen. Het lag ca 60 km. ten zuidoosten van Parijs in de bossen van Fontainebleau. Een zekere schilder Corot zette daar een herberg op. De kunstenaars betaalden dan vaak hun eten en drank met hun “kunstwerken”. De herberg bestaat nog steeds, nu als hotel, en steeds trekken er veel kunstenaars naar toe om te schilderen in de ‘geest’ van de oude meesters.

In 1847 brak er in Parijs en in andere grote steden Europa een cholera- epidemie uit. De kunstenaars vertrokken ook om die reden naar het platteland en tevens omdat ze elkaar dan in hun kunstwerken konden beïnvloeden.

Enkele bekende schilders uit die tijd en het werk dat hun typeerde waren: 

Jean Baptiste Corot die schilderde vaak op geheugen, waardoor je een beetje “vreemde landschappen” kreeg. Hier namen latere schilders een voorbeeld aan.

 

Zoals bijvoorbeeld Claude Monet die zo het impressionisme introduceerde. 

 

Ook Feodor Roussau was een echte romantische natuurschilder. 

Jean François Millet schilderde aanvankelijk realistisch en later impressionistisch. Hij was heel arm en schilderde daarom ook “naakten” die hij goed kon verkopen in cafés. 

Hij was daarnaast ook een protest schilder die zich verzette tegen de elite. 

 

Vele schilders uit die tijd schilderden dezelfde taferelen zoals: de graanzoekers, de graanzaaiers en de man met landbouwgereedschap als de hak, de schop en de riek. 

 

Maar ook hebben veel schilders op het doek vastgelegd “het bidden van het angelus om 12 uur”.

 

Tegen het einde van de 19e eeuw was het gedaan met de kunstenaars in Barbizon maar nog steeds is het een toeristische streek met veel verschillende musea.

 

Dan het dorp Honfleur aan de monding van de rivier de Seine. 

Daar trokken de kunstenaars niet alleen naartoe vanwege de prachtige kust en het achterland maar ook voor het prachtige licht. 

Daar is ook het Impressionisme ontstaan. 

 

Zo was daar Bodin de eerste schilder die buiten ging schilderen en dan

vooral de wolken. 

Zijn schilderijen bestaan dan ook voor 2/3 deel uit luchten/wolken. 

                                                                                         

Na de pauze ging Toon van Miert in op meer Nederlandse en Belgische dorpen:

 

Sint-Martens-Latem, landelijk gelegen dorpje aan de Leye met 

6 musea. Dit dorpje was voor Emile Claus bijvoorbeeld een “schilderparadijs” en er werd geschilderd in de geest van Barbizon en met Claus kwamen ook de vrouwen aan bod omdat hij veel vrouwelijke leerlingen had. 

Een van zijn leerlingen Anna de Weert schilderde veel ‘bloementafereeltjes’. 

Typisch vrouwelijke kunst met weergave van de dagelijkse dingen en dat was ook weer nieuw. Het feit dat zij schilderde was al bijzonder te noemen in die tijd. Men dacht in die tijd nog dat vrouwen niet konden schilderen. Zowel fysiek als mentaal.

Bovendien was het toen “not done” om te werken. Toegang tot de kunstacademie hadden vrouwen toen niet. Pas in de jaren zeventig van de vorige eeuw mochten vrouwen naar de kunstacademie.

 

In de tijd van Emile Claus, die dus zelf veel vrouwen heeft opgeleid, kwam er door die schilderende vrouwen een nieuwe vorm van typische vrouwelijke kunst. Ze brachten de meer dagelijkse weergave van de dingen zoals die eerder genoemde bloementafereeltjes en de huiselijke tafereeltjes. De vrouwen mochten toen nog geen “naakten” schilderen dat kwam pas veel later en liepen dus zo een achterstand op. 

De vrouwenemancipatie heeft daar een einde aan gemaakt waardoor de vrouwen ook in de kunst volop meetellen. 

 

Een interessante tentoonstelling  over “de nieuwe vrouw” is op dit moment te zien in het Singer Museum in Laren.

 

Ook in Nederland zijn er “bezielde dorpen” waar we aan moeten denken zoals Domburg in de provincie Zeeland en Bergen in de provincie Noord-Holland. Daar wil Toon van Miert graag nog een andere keer over komen vertellen.

 

We hebben tijdens deze lezing weer veel mooie schilderwerken voorbij zien komen en ook veel afbeeldingen van de dorpen waarover gesproken werd. 

Onze voorzitter Netty Leunisse refereerde nog aan de lezing van 

14 september 2022 over Meyer de Haan. Daarin zagen we ook veel van deze dorpen voorbij komen.

 

Het was weer een gezellige middag waar 64 dames van hebben genoten.

Ida Clarijs.